ที่ญี่ปุ่นจะมีวันที่เรียกว่า (Doyonoushinohi /土用の丑の日) วันที่บ่งบอกถึงใจกลางฤดูร้อน และหมายถึงวันกินปลาไหลด้วยค่ะ อยู่ในช่วงฤดูร้อนของญี่ปุ่นระหว่างเดือนกรกฎาคมถึงสิงหาคม ซึ่งมีการกำหนดวันต่างกันในแต่ละปี โดยในปี 2018 มี 2 วัน คือ วันที่ 20 เดือนกรกฎาคมและวันที่ 1 เดือนสิงหาคมค่ะ

วัฒนธรรมการเริ่มกินปลาไหลในวันดังกล่าวมีมาตั้งแต่สมัยเอโดะค่ะ ในอดีตปลาไหลจะนิยมมากในฤดูหนาวแต่ขายได้ไม่ดีนักในฤดูร้อน เลยมีการคิดอุบายว่า ในวัน Ushi no Hi ให้ทานอาหารที่มีคำขึ้นต้นด้วยตัว U ดั่งชื่อวัน แล้วจะมีสิริมงคลตลอดหน้าร้อน ซึ่งตัว U ก็ตรงกับ Unagi (うなぎ/鰻) ที่แปลว่าปลาไหลค่ะ โดยร้านขายปลาไหลได้ติดโปสเตอร์เชื้อเชิญไว้หน้าร้านให้ผู้คนเข้ามากิน จึงกลายมาเป็นจุดเริ่มต้นของธรรมเนียมการกินปลาไหลในฤดูร้อนของญี่ปุ่นค่ะ

และแผนการนี้น่าจะได้ผลจนเกินไป จนทำให้ปัจจุบันปลาไหลมีราคาแพงลิ่วค่ะ วันนี้เลยจะมาสอนทำข้าวหน้าปลาไหลเลียนแบบที่อร่อยเหมือนของจริง ลองดูนะคะ

ก่อนจะทำข้าวหน้าปลาไหลเลียนแบบ ต้องทำซอสปลาไหล (แท้) ก่อนค่ะ สูตรนี้เอาไปทาปลาไหลจริงๆก็ได้นะ

ส่วนผสม
1. สาเก 3 ช้อนโต๊ะ
2. มิริน 3 ช้อนโต๊ะ
3. น้ำตาลทราย 3 ช้อนโต๊ะ
4. โชยุ 3 ช้อนโต๊ะ

วิธีทำ
1. ใส่สาเกและมิรินในหม้อ
2. นำขึ้นตั้งไฟแรง 1 นาที จนหมดแอลกอฮอล์
3. ใส่น้ำตาลทราย ต้มไฟปานกลาง
4. ใส่โชยุ ต้มไฟปานกลาง
5. เคี่ยวทั้งหมดจนเหือดเหลือครึ่งหนึ่ง

ซอสนี้สามารถนำไปปรุงรสปลาย่างได้ทุกชนิด ที่เข้ากันมากๆก็อย่างเช่นหัวปลาแซลมอน หัวปลาทูน่า ปลาหางแข็ง ปลากระเบน เป็นต้น

หากใครมีโอกาสเดินซุปเปอร์มาร์เก็ตญี่ปุ่น ลองหาซื้อซอสปลาไหลย่างสำเร็จรูปนะคะ วางขายชั้นเดียวกับซอสเนื้อย่าง ราคาประมาณ 100 เยนค่ะ มีสารสกัดจากปลาไหล แค่กินกับข้าวเปล่าร้อนๆก็อร่อย และยิ่งกินคู่กับ Sansho (พริกไทยญี่ปุ่น) ยิ่งได้ความรู้สึกเหมือนได้กินปลาไหลย่างจริงๆเลยค่ะ

ส่วนผสม
1. ชิกุวะ
2. ซอสปลาไหลย่าง
3. น้ำมันพืช

ชิกุวะเป็นลูกชิ้นปลาบดแบบญี่ปุ่น เป็นหนึ่งในวัตถุดิบราคาถูกมากๆอย่างนึง ในไทยเองถ้าไปตามซุปเปอร์ที่มีอาหารญี่ปุ่นขายก็ซื้อได้ไม่ยากค่ะ

1. ผ่าชิกุวะตามยาว บั้งด้านในตามยาวให้ทั่วแผ่น ม้วนกลับเอาด้านในออกแล้วห่อแรปไว้

2. นำไปเวฟ 600 วัตต์ 40 วินาที

3. รอให้เย็นจึงแกะออกจากแรป

4. ตั้งกระทะใส่น้ำมัน ย่างชิกุวะให้มีสีไหม้ทั้ง 2 ด้าน ใช้ตะหลิวช่วยกดให้ชิกุวะแบนไม่งอ

5. ทาซอสแล้วย่างให้เข้ากันจนทั่ว (อย่าย่างนาน เพราะจะทำให้แห้งแข็ง)

หน้าตาความเหมือนปลาไหลย่าง ★★★
รสชาติความเหมือนปลาไหลย่าง ★☆☆

ส่วนผสม
1. มะเขือม่วง หรือ มะเขือยาว
2. ซอสปลาไหลย่าง
3. น้ำมันพืช

1. ปอกเปลือกแล้วตัดใบรอบขั้วมะเขือม่วง นำไปเวฟ 600 วัตต์ 3 นาที นำออกมากลับด้านล่างขึ้นบน เวฟอีก 2 นาที

2. เมื่อสุกแล้ว ตัดขั้วทิ้ง ผ่าครึ่งตามยาวแล้วบั้งแผ่เป็นแผ่นให้ทั้ว

3. ตั้งกระทะใส่น้ำมัน ย่างทั้งสองด้านจนมีสีไหม้

4. ทาซอส ย่างต่อให้ทั่วทั้งสองด้าน

หน้าตาความเหมือนปลาไหลย่าง ★★☆
รสชาติความเหมือนปลาไหลย่าง ★☆☆

เป็นยังไง หน้าตาใช้ได้มั้ยคะ แม้รสชาติจะไม่เหมือนเป๊ะแต่ก็พอได้ไอเดียค่ะว่าข้าวหน้าปลาไหลนั้นแท้จริงแล้วรสชาติเป็นยังไง

ส่วนผสมอื่นๆ นอกจากชิกุวะและมะเขือม่วงก็ยังมีอีกหลายสูตร เช่นเต้าหู้บดผสมหัวมันยามะอิโมย่างกับสาหร่าย แต่วิธีทำนั้นมีหลายขั้นตอนมาก มีการขึ้นรูปวาดลาย เมื่อนำไปย่างกับซอสแล้วมีความฟูนุ่มเหมือนปลาไหลและส่วนของสาหร่ายยังคล้ายหนังปลาไหล ดูเหมือนปลาไหลย่างแท้ๆตามรูปเลยค่ะ