รู้จักกับวาซาบิ เครื่องปรุงของคนญี่ปุ่น

วาซาบิ เป็นเครื่องปรุงที่มีติดบ้านกันแทบทุกครัวเรือน ใช้กินกับอาหารได้หลายชนิด และยังเป็นส่วนผสมของขนมคบเคี้ยวอีกด้วย แต่วาซาบิที่เรากินนั้นไม่ได้ทำจากวาซาบิแท้ 100% ทั้งหมดนะคะ มาดูกันค่ะว่าวาซาบินั้นทำมาจากอะไร แล้วชนิดไหนที่คนญี่ปุ่นนิยมรับประทานกันค่ะ

วาซาบิที่เรากินนั้น ไม่ใช่วาซาบิสดเสมอไป

วาซาบิ (わさび) ที่คนญี่ปุ่นรับประทานนั้นมี 2 ชนิด คือ

1. วาซาบิแท้ หรือ วาซาบิสด ภาษาญี่ปุ่น เรียกว่า ฮอน วาซาบิ (本わさび)

เป็นพืชสมุนไพรของญี่ปุ่น ขึ้นเฉพาะบริเวณที่น้ำสะอาดจริงๆค่ะ อย่างต้นน้ำบนภูเขา มีรสชาติเผ็ดแต่แฝงความหวานละมุนพร้อมกลิ่นที่สดชื่น สรรพคุณหลักคือช่วยดับกลิ่นคาวและต้านแบคทีเรีย

ส่วนที่นิยมบริโภคคือ โคนลำต้น ทานสดโดยนำมาฝนละเอียด ซึ่งหลายคนเข้าใจผิดคิดว่าเป็นรากเพราะเป็นส่วนที่ฝังอยู่ในดินค่ะ สำหรับใบวาซาบินั้นก็รับประทานได้เช่นกัน แต่หารับประทานยากค่ะ ด้วยวาซาบิสด มีราคาแพงและหาซื้อยาก อาจมีให้เห็นตามซุปเปอร์มาร์เก็ตบางแห่ง แล้วที่ขายนั่นก็มีแต่ส่วนโคนลำต้นค่ะ

2. ฮอร์สแรดิช หรือ วาซาบิสีขาว ภาษาญี่ปุ่น เรียกว่า เซโย วาซาบิ (西洋わさび)

เป็นพืชทางยุโรป มีหัวสีขาว กลิ่นฉุนเฉพาะตัว รสชาติเผ็ดมากกว่าวาซาบิแท้ อุดมไปด้วยแร่ธาตุและวิตามิน สรรพคุณช่วยรักษาโรคได้หลากหลายค่ะ มีการเพาะปลูกทางภูมิภาคที่อากาศหนาวเย็นอย่างจังหวัดฮอกไกโดของญี่ปุ่น

ชาวญี่ปุ่นนำมาแปรรูปผสมสีและแต่งกลิ่นให้มีความใกล้เคียงกับวาซาบิแท้เพื่อทดแทนวาซาบิสดที่ราคาแพงนั้นเองค่ะ ซึ่งจะเรียกว่าวาซาบิเทียมก็คงไม่ผิดอะไรค่ะ

วาซาบิหลอด

วาซาบิหลอดที่เห็นตามซุปเปอร์คือวาซาบิผง มีหลากหลายสูตร ทั้งที่ทำมาจากวาซาบิแท้ 100% หรือแบบผสมเซโยวาซาบิ แล้วนำมาแต่งกลิ่นผสมกับส่วนผสมอื่นๆ จนเป็นเนื้อครีม มีรสชาติและสรรพคุณใกล้เคียงกับวาซาบิสดคือช่วยลดกลิ่นคาวและยับยั้งแบคทีเรีย บรรจุในหลอดพลาสติกเพื่อความสะดวก พร้อมรับประทาน ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายจนกลายเป็นเครื่องปรุงหลักที่มีติดทุกบ้าน ราคาตั้งแต่ 100~500 เยน (29~145 บาท) ขึ้นอยู่กับปริมาณของวาซาบิแท้ค่ะ และเมื่อเปิดใช้แล้วก็ต้องเก็บในตู้เย็นนะ

วาซาบิหลอดที่มีส่วนผสมของวาซาบิแท้มากกว่า 50% ของปริมาณสุทธิ ที่บรรจุภัณฑ์สามารถเขียนบอกว่าเป็น ฮอนวาซาบิ(วาซาบิแท้) ได้ ตามข้อตกลงของสมาคมแปรรูปวาซาบิแห่งประเทศญี่ปุ่น

วาซาบิหลอดอย่างดี

มีส่วนผสมวาซาบิแท้ในปริมาณมาก ราคาแพงสุด ส่วนใหญ่จะวางขายคู่กับปลาดิบซาชิมิค่ะ

วาซาบิซองเล็ก ไม่ได้ฟรีทุกร้าน

วาซาบิซองเล็กที่มีให้ในกล่องซูชิ หรือวางใส่ถาดให้หยิบเองนั้นก็เป็นชนิดเดียวกับวาซาบิหลอดค่ะ ส่วนใหญ่นั้นจะแถมฟรี แต่ซุปเปอร์มาร์เก็ตบางแห่งก็คิดราคานะคะ ซองละ 10-20 เยน (3-6 บาท)

ผงวาซาบิ

ผงวาซาบิ หรือ โคนะวาซาบิ (โคนะแปลว่าผง) ทำมาจาก เซโยวาซาบิ แต่งสีค่ะ เนื่องจากเป็นผงแห้งๆจึงมีอายุใช้งานนานกว่าชนิดหลอด และไม่ต้องเก็บในตู้เย็น เวลาจะใช้ค่อยนำมาผสมน้ำเปล่าทานได้ตามปกติ และยังสามารถปรุงอาหารได้หลากหลาย เช่น ทำน้ำสลัดและผักดองค่ะ

วาซาบิกับอาหารหลากหลาย

วาซาบิ นอกจากกินกับปลาดิบและซูชิแล้ว ยังเป็นเครื่องจิ้มอาหารประเภทเส้น อย่างเช่น โซบะ โซเมน และ ฮิยามูงิ อีกด้วยนะคะ ซึ่งนิยมทานกันมากในฤดูร้อนของญี่ปุ่นค่ะ

จากรูปจะเห็นว่ามีซองวาซาบิแถมให้ ถ้าเราไม่ได้ซื้อเส้นมาต้มเองก็ไม่ต้องซื้อวาซาบิหลอดเลยค่ะ เพราะคนญี่ปุ่นก็ไม่ได้กินวาซาบิกับอาหารชนิดอื่นมากนัก ทั้งยังมีเครื่องปรุงและอาหารสำเร็จรูปขายพร้อมมากมายค่ะ อย่างเช่น

ผงโรยข้าววาซาบิ กินเหมือนผงโรยข้าวทั่วไปคือ โรยบนข้าวสวยร้อนๆแล้วรับประทานตามชอบ มีส่วนผสมของสาหร่ายและงา กินกับไก่ย่าง หรือใส่เบนโตะก็เข้ากันดีค่ะ

มายองเนสผสมวาซาบิ ใช้จิ้มผักกิน หรือกินกับอาหารทะเลอย่างปลาหมึกยักษ์ต้มก็อร่อยค่ะ หรือจะใช้กับอาหารชนิดอื่นที่นิยมจิ้มกินกับมายองเนสก็ไม่ว่ากัน

น้ำสลัดวาซาบิ มีทั้งน้ำใสและน้ำข้น ทานกับผักสลัดตามชอบ

เกลือป่นผสมวาซาบิ สำหรับจิ้มเทมปุระ หรือกินกับสเต็กก็อร่อยค่ะ

วาซาบิดอง

วาซาบิดอง หรือ วาซาบิ ซึเกะ (わさび漬) ทำจากวาซาบิสดทั้งลำต้นและใบแล้วนำมาดองกับกากสาเก หรือ สาเก คะสึ (酒粕) เป็นอาหารญี่ปุ่นที่อยากแนะนำให้ลองรับประทานกันนะคะ สำหรับใครที่ชอบผักดองแบบญี่ปุ่น รับรองว่าต้องชอบแน่นอนค่ะ มีรสชาติเผ็ดเค็มกำลังดี กินกับข้าวสวยร้อนๆ ข้าวต้ม ข้าวราดน้ำชา จิ้มลูกชิ้นปลาคามาโบะโคะและชิกุวะ หรือเป็นกับแกล้มก็ได้ค่ะ

ขนมญี่ปุ่นรสวาซาบิ

ขนมยี่ห้อคากิโนะทาเนะ (柿の種) แปลว่า เมล็ดลูกพลับ ด้วยรูปลักษณ์เหมือนกับเมล็ดลูกพลับพันธุ์หนึ่งของญี่ปุ่น ทำมาจากข้าวเกรียบญี่ปุ่น นอกจากรสโชยุ(ถุงสีส้ม)แล้วก็ยังมีรสวาซาบิด้วยนะคะ กินเล่นหรือเป็นกับแกล้มก็ได้ค่ะ อร่อยไม่แพ้ถั่วลันเตารสวาซาบิที่คนไทยนิยมซื้อเป็นของฝากกันเลยค่ะ

ถ้วยน้ำจิ้มใส่วาซาบิ

ถ้วยเล็กจิ๋วแบบญี่ปุ่น สำหรับใส่วาซาบิและโชยุ ภาษาญี่ปุ่น เรียกว่า มะเมะสะระ (豆皿) ค่ะ เป็นเครื่องครัวที่มีมาแต่โบราณ ปัจจุบันมีแบบทันสมัยแต่ยังคงความเป็นญี่ปุ่น ซึ่งเป็นที่นิยมของชาวต่างชาติมากค่ะ

ถาดเก็บหลอดเครื่องปรุง

เมื่อเรารู้จักวาซาบิหลอดแล้ว อยากจะซื้อมาติดบ้านไว้ ที่ญี่ปุ่นมีอุปกรณ์เก็บเครื่องปรุงประเภทหลอดสำหรับแขวนกับถาดในตู้เย็นให้เป็นระเบียบสวยงามค่ะ ในภาพมีทั้งวาซาบิหลอด ขิงหลอดสำเร็จรูป มัสตาร์ดค่ะ

มีหลายแบบให้เลือกสรร จะเก็บหลอดเดียวหรือหลายหลอดก็ได้นะคะ หาซื้อได้ตามร้านขายของแต่งบ้าน(โฮมเซนเตอร์) และร้านร้อยเยนทั่วไปค่ะ

เครื่องปรุงที่ทำจากวาซาบิมีมากมาย แต่ส่วนใหญ่คนญี่ปุ่นจะซื้อแค่วาซาบิหลอดติดบ้านไว้ค่ะ นานๆครั้งถึงจะกินทีเพราะเราไม่ได้ใช้วาซาบิประกอบอาหารในทุกมื้อทุกจาน บางบ้านเก็บไว้นานจนหมดอายุก็มีนะคะ เลือกซื้อเฉพาะที่ชอบหรือเวลาจะรับประทานก็พอนะคะ ไม่ต้องเก็บตุนไว้หากใช้ไม่ทันจะเสียดายของค่ะ