สูตร ซุปโมจิ “โอโซนิ” อาหารปีใหม่ญี่ปุ่น
โอโซนิ กับ โมจิ
“โมจิ” (餅) เป็นส่วนประกอบสำคัญของอาหารปีใหม่ญี่ปุ่น ที่เรียกว่า"โอโซนิ" (お雑煮) ซุปที่มีวัตถุดิบและรสชาติคล้ายต้มจืด มีเนื้อสัตว์ ผัก และลูกชิ้น คนญี่ปุ่นรับประทานเป็นอาหารมื้อแรกของปีค่ะ
โมจิหรือเค้กข้าวญี่ปุ่น ทำมาจากข้าวเหนียว (もち米 Mochigome หรือข้าวโมจิ) ที่หุงสุกใหม่ๆ นำมาตำจนเนียนเป็นเนื้อเดียวกัน แบบที่เห็นตามงานเทศกาลจะมีคนนึงตำและอีกคนคอยพลิกข้าวเหนียวแล้วพรมน้ำทีละนิดด้วยครกไม้ขนาดใหญ่ (臼 Usu) และค้อนไม้ (杵 Kine) และวิธีการตำนี้ภาษาญี่ปุ่นเรียกว่า Mochi-tsuki (餅搗き) ค่ะ
ประเภทอาหารที่ทำจากโมจิญี่ปุ่น
โมจิที่ตำเสร็จใหม่ๆ มีความหอมเหนียวนุ่ม อร่อยมาก สามารถทานเป็นของหวานหรือคาวได้หลากหลายเมนูค่ะ เช่น
โมจิถั่วแดงกวนต้มน้ำตาล (お汁粉 Oshiruko)
โมจิถั่วแดงต้มน้ำตาล (ぜんざい Zenzai)
โมจิราดถั่วกวน (あんこもち Anko mochi)
โมจิคลุกโชยุห่อสาหร่าย (磯辺餅 Isobe mochi)
โมจิคลุกผงถั่วเหลือง (安倍川餅 Abekawa mochi)
เต้าหู้ทอดห่อโมจิ (餅巾着 Mochi kinchaku)
หรือนำไปตากแห้งเพื่อเก็บถนอมไว้ทำอาหารประเภทอื่นได้ค่ะ อย่างข้าวเกรียบญี่ปุ่นเซมเบ้ (煎餅 Senbei) ก็ทำมาจากโมจิตากแห้งค่ะ
วัฒนธรรมการกินโอโซนิในวันปีใหม่ มีมานานตั้งแต่ยุคเฮอัง (ค.ศ. 794 – 1185) ส่วนการกินโมจินั้นมีมานานกว่านั้น แรกเริ่มเป็นการกินเพื่อเฉลิมฉลองวันนักขัตฤกษ์ในโอกาสพิเศษ ไม่ใช่เฉพาะวันปีใหม่เท่านั้น ต่อมาในยุคมุโระมะชิ (ค.ศ. 1336 – 1573) มีการรับประทานโอโซนิคู่กับสาเกในงานเลี้ยงฉลองของซามุไร ในยุคนั้นข้าวเหนียวที่ใช้ทำโมจิมีราคาแพง ตามบ้านเรือนทั่วไปจึงใช้เผือกญี่ปุ่นแทน การกินโมจิกับโอโซนิของคนทั่วไปเชื่อกันว่าเริ่มในต้นยุคเอโดะ (ค.ศ. 1603 – 1868) เพราะคนทั่วไปสามารถหาซื้อข้าวเหนียวมาทำโมจิได้ง่ายขึ้นค่ะ
ปัจจุบันโอโซนิมีส่วนผสมและวิธีทำที่แตกต่างกันไปตามแต่ละท้องถิ่นของญี่ปุ่น แต่สิ่งที่เหมือนกันคือการใส่โมจิ โมจิจะเป็นแบบตำเองก็ได้ หรือโมจิแห้งสำเร็จรูปก็หาซื้อง่ายและสะดวก ที่ญี่ปุ่นมีขายตามซุปเปอร์มาร์เก็ตทั่วไป ร้านโฮมเซนเตอร์หรือแม้กระทั่งร้าน100เยนก็มีขายค่ะ (ที่ไทยเองถ้าไปตามซุปเปอร์ญี่ปุ่นก็มีขายแน่นอนค่ะ)
ในส่วนของน้ำซุปนั้นในหลายจังหวัดใช้ซุปดะชิญี่ปุ่น รองลงมาคือซุปมิโสะค่ะ อย่างในจังหวัดเกียวโต จังหวัดมิเอะ และจังหวัดนาระค่ะ สำหรับสูตรที่เราจะทำวันนี้เป็นซุปดะชิที่เป็นที่นิยมที่สุดค่ะ
ส่วนผสมและวิธีทำโอโซนิ
เครื่องปรุง
1. น้ำเปล่า 1 ลิตร
2. ชิโร่ดะชิ 3 ช้อนโต๊ะ
3. โชยุ 2 ช้อนโต๊ะ
4. เกลือ 1 ช้อนชา
วัตถุดิบ
1. ลูกชิ้นปลาญี่ปุ่นสีขาวชมพู ตามชอบ
2. ต้นหอมญี่ปุ่น 1 ต้น
3. สะโพกไก่ 2 ขีด
4. ผักกาดขาว 4-5 ใบ
5. เห็ดหอม 8 ดอก
6. แครอท 8 แว่น (แกะสลักตามชอบ)
เมื่อเตรียมวัตถุดิบพร้อมแล้ว วิธีทำอยู่ในหน้าถัดไปค่ะ