อันดับแรกต้องบอกก่อนว่าวีซ่าที่สามารถทำงานได้ต้องเป็นวีซ่าระยะยาวเท่านั้น เช่น วีซ่านักเรียน วีซ่าแต่งงาน แน่นอนวีซ่าท่องเที่ยวไม่สามารถทำได้ และเราต้องมีใบอนุญาตให้ทำงานได้เสียก่อน (ซึ่งเป็นคนละอย่างกับวีซ่า) สมัยนี้เราสามารถทำเรื่องที่สนามบินได้เลย โดยกรอกแบบฟอร์มขออนุญาตก่อนนำไปยื่นที่ช่องสำนักงานตรวจคนเข้าเมือง หรือจะไปทำที่สำนักงานตรวจคนเข้าเมืองที่ใกล้ๆกับเมืองที่เราพักอาศัยอยู่ก็ได้

โดยใบอนุญาตนี้มีชื่อว่า 資格外活動許可 (แปล：ใบอนุญาติให้ทำกิจกรรมอื่นนอกเหนือจากที่กำหนด) ที่ตั้งชื่อแบบนี้เพราะแท้จริงแล้ว วีซ่านักเรียนนั้นกำหนดไว้ว่าทำงานไม่ได้ หากอยากทำงานโดยยังถือวีซ่านักเรียนก็ต้องมาขอรับอนุญาติให้ทำสิ่งที่ "นอกเหนือจากวีซ่านักเรียนอนุญาติ" แบบนี้ก่อนถึงจะทำได้ค่ะ

เมื่อขอแล้วจะได้รับตราปั๊มให้สามารถทำงานพิเศษได้ โดยตราจะปั๊มอยู่ด้านหลังบัตรไซริวการ์ด (เป็นบัตรที่ชาวต่างชาติที่พักอยู่ในญี่ปุ่นต้องมี เปรียบเหมือนเป็นบัตรประชาชนค่ะ)

หน้าตาตัวปั๊มแบบนี้ อยู่ด้านหลังบัตรไซริวการ์ด
ถ้าอ่านออกจะเห็นว่ามีคำว่า 28ชั่วโมง เขียนอยู่ เพราะในกรณีนักเรียนทำได้ไม่เกิน 28 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ค่ะ สำหรับนักเรียนส่วนใหญ่น่าจะเป็นแบบนี้กันหมดนะ

พอมีใบอนุญาตแล้วเราถึงเริ่มหางานได้ โดยการหางานพิเศษในญี่ปุ่นนั้นทำได้หลายช่องทางมากค่ะ เช่น แนะนำจากคนรู้จักปากต่อปาก ดูจากแอพพลิเคชั่น เว็บไซต์ หรือดูตามป้ายประกาศ หรือหากใครเดินผ่านสถานีหรือซูเปอร์ ญี่ปุ่นมักจะหนังสือหางานวางไว้ให้หยิบฟรีๆ ซึ่งเราสามารถไปหยิบได้ โดยภายในหนังสือเล่มนั้นจะมีรายละเอียดงานพิเศษหลายประเภทให้เราเลือก และแต่ละเมืองแต่ละจังหวัดก็จะมีฉบับของตัวเอง เพราะฉะนั้นให้เลือกหยิบจากร้านแถวบ้านนะคะ ถ้าหยิบที่เมืองอื่นก็จะมีแต่ประกาศงานของเมืองที่ไกลบ้านเราค่ะ

https://townwork.net
https://www.baitoru.com
https://www.thaijinjob.com (เว็บไซต์นี้สำหรับคนไทยในญี่ปุ่นโดยเฉพาะ มีงานร้านอาหารไทย ร้านนวด อย่างนี้เป็นต้น)

นี่เป็นตัวอย่างเว็บค่ะ จริงๆญี่ปุ่นมีเว็บหางานเยอะมากทั้งงานประจำ พาร์ทไทม์ งานรับจ๊อบแบบวันเดียวจบ (เช่นงานอีเว้นท์)

หากสนใจสามารถเข้าไปดูรายละเอียด และกรอกข้อมูลสมัครผ่านทางหน้าเว็บไซต์ หรือโทรติดต่อสอบถามทางร้านโดยตรงได้เลย สำหรับเว็บ townwork, baitoru มีงานหลากหลายให้เลือกก็จริง แต่เป้าหมายหลักคือคนญี่ปุ่น ไม่ได้หมายความว่าทุกที่ๆประกาศจะรับชาวต่างชาติ โดยเราต้องตรวจสอบเองอีกทีตามแต่ละร้าน และก็ต้องเช็คด้วยว่าความสามารถเราพอทำงานไหนได้หรือไม่ได้ค่ะ

เมื่อเจองานที่ถูกใจแล้วเราสามารถติดต่อโดยโทรไปสอบถาม หรือส่งเรซูเม่ผ่านเว็บไซต์แล้วรอให้ฝ่ายนั้นตอบกลับก็ได้

สิ่งหนึ่งที่ห้ามลืมคือ เราต้องมีใบสมัครหรือที่เรียกกันว่า ริเร็กคิโชะ (履歴書) แบบญี่ปุ่นซึ่งมักใช้ยื่นเวลาไปสัมภาษณ์ โดยสามารถหาซื้อได้ที่ร้าน 100 เยนทั่วไป หรือว่าจะพิมพ์ด้วยตัวเองก็ได้

ทีนี้มาถึงคำถาม เด็กไทยส่วนใหญ่นิยมทำงานอะไร แน่นอนว่าคำตอบต้องเป็นร้านอาหารไทยค่ะ ถามว่าการทำงานร้านอาหารไทยมีข้อดีตรงไหน ข้อดีคือไม่ได้ยากเกินไปสำหรับพวกเรา (ก็อาหารบ้านเราเนอะ ค่อนข้างคุ้นเคยกันอยู่แล้ว) ได้ทานอาหารไทย แต่ข้อเสียก็มีคือโอกาสการฝึกภาษาอาจจะค่อนข้างน้อย เพราะเป็นร้านอาหารไทยส่วนใหญ่แต่ละร้านก็มักจะทำงานกับคนไทยร่วมกัน

ทีนี้มาถึงคำถาม เด็กไทยส่วนใหญ่นิยมทำงานอะไร แน่นอนว่าคำตอบอันดับหนึ่งต้องเป็นร้านอาหารไทยค่ะ ถามว่าการทำงานร้านอาหารไทยมีข้อดีตรงไหน ข้อดีคือไม่ได้ยากเกินไปสำหรับพวกเรา (ก็อาหารบ้านเราเนอะ ค่อนข้างคุ้นเคยกันอยู่แล้ว) แถมหัวหน้าจะใจดีกว่า เพราะมักจะเป็นคนไทยด้วยกัน แถมได้ทานอาหารไทยด้วย แต่ข้อเสียก็มีคือโอกาสการฝึกภาษาอาจจะค่อนข้างน้อย เพราะเป็นร้านอาหารไทย ส่วนใหญ่แต่ละร้านก็มักจะทำงานกับคนไทยร่วมกัน แม้ลูกค้าจะเป็นคนญี่ปุ่นแต่บทสนทนาที่พนักงานเสิร์ฟคุยกับลูกค้านั้น ก็มีไม่เยอะ ไม่หลากหลาย

ตรงจุดนี้หากใครที่ภาษาแข็งพอและอยากฝึกภาษา เราอยากแนะนำให้ไปทำงานประเภทอื่นๆมากกว่า เพราะไม่เพียงแต่ได้ฝึกภาษา แต่ยังได้สร้างมิตรภาพกับเพื่อนร่วมงานญี่ปุ่นหรือชาติอื่น ได้เรียนรู้ระบบการทำงานจริงๆ ว่าคนญี่ปุ่นทำงานกันอย่างไร อีกด้วย เพราะคราวนี้เพื่อนร่วมงานจะไม่ใช่คนไทยแล้ว

ซึ่งงานก็มีหลากหลาย เช่น พนักงานต้อนรับในโรงแรม พนักงานร้านสะดวกซื้อเซเว่น ลอว์สัน แฟมิลี่มาร์ท หรือฝ่ายประชาสัมพันธ์เป็นต้น ใครที่ได้ภาษาอังกฤษด้วย จะมีโอกาสหางานง่ายขึ้น ได้เปรียบค่อนข้างมาก แต่แน่นอนว่าประเทศญี่ปุ่นลูกค้าส่วนใหญ่ก็ต้องเป็นคนญี่ปุ่น เพราะงั้นภาษาญี่ปุ่นสำคัญก็ที่สุดอยู่ดี

สำหรับค่าแรงที่โตเกียว หากเป็นร้านอาหารทั่วไปในเมืองใหญ่อย่างโตเกียว ปัจจุบันอยู่ที่ประมาณ 850-1000 เยน/ชั่วโมง และจะแพงขึ้นประมาณ 10-20% ในช่วงกะดึก นอกจากนี้ส่วนใหญ่ยังออกค่าเดินทางให้อีกด้วย

นอกจากนี้งานที่เป็นที่นิยมในหมู่นักศึกษาญี่ปุ่นคือ "อาจารย์" ที่สอนตามโรงเรียนกวดวิชา เพราะค่าแรงค่อนข้างสูง ไม่เหนื่อย แถมดูเท่ดูฉลาดในสายตาคนอื่น (อ้างอิงมาจากเพื่อนคนญี่ปุ่นเราเองค่ะ) แต่คนไทยน่าจะทำตามได้ยาก เพราะต่อให้เราเก่งวิชาการแค่ไหนแต่ถ้าไม่รู้ภาษาญี่ปุ่นก็สอนใครไม่ได้อยู่ดี วิชาที่เราสอนได้ก็คือภาษาไทย ซึ่งคนอยากเรียนไม่เยอะ แย่งกันทำแน่นอน ส่วนบางคนที่เก่งอาจจะสอนภาษาอังกฤษได้ (แต่สมัครไปก็คงชนะฝรั่งไม่ได้อยู่ดีน่ะ) เพราะงั้นงานสอนอาจจะเป็นไปได้ยากนิดนึงยกเว้นคนเก่งจริงๆ

สุดท้ายนี้อยากจะฝากคุณผู้อ่านที่อ่านมาจนถึงตรงนี้คือ ถ้าเราเจองานที่เราสนใจ อย่ากลัวว่าภาษาเราไม่ดีพอ ควรลองสมัครไปก่อน ได้หรือไม่ได้ค่อยว่ากันอีกที เพราะการที่คุณไปสัมภาษณ์งานบ่อยๆหลายที่ จะทำให้เกิดความเคยชินแล้วความกลัวจะหายไปเองค่ะ